PALATNO расказвае і паказвае, як беларускія мастакі бачылі лета.
Змест
Валянцін Губараў — «Гародніна і людзі»
Валянцін Губараў нарадзіўся ў 1948 годзе ў Горках. Там жа скончыў мастацкае вучылішча, пазней працягнуў мастацкую адукацыю ў Маскве. У сярэдзіне 1970-х вярнуўся ў Беларусь, жыве і працуе ў Мінску.
Карціна Губарава «Гародніна і людзі» была напісаная ў 1999 годзе. Цяпер знаходзіцца ў прыватнай калекцыі.
Губараў працуе ў жанры наіўнага мастацтва. Выставы мастака ладзяцца ў Францыі, а яго творы выстаўляюцца на сусветнавядомых аўкцыёнах — Christie’s, Drout Richelieu, Taschen, KINSKY.
Марк Шагал — «Закаханыя»
Марк Шагал нарадзіўся ў 1887 годзе ў Віцебску, быў вучнем знакамітага мастака Юдаля Пэна. Шагал шмат працаваў у Віцебску, нават клікаў на працу вядомых мастакоў таго часу — напрыклад, Казіміра Малевіча. У 1920-я гады выехаў у Германію, асеў у Францыі і атрымаў французскае грамадзянства. Падчас Другой сусветнай вайны жыў у Злучаных Штатах і Мексіцы. Шагал стаў адным з самых выбітных мастакоў мінулага стагоддзя, яго працы прадстаўлены ва ўсіх буйнейшых музеях свету. Памёр у 1985 годзе ў Францыі.
ЧЫТАЙЦЕ ЯШЧЭ: Загадкавае забойства настаўніка Шагала ў віцебскім пад’ездзе: смерць Юдаля Пэна
У 1981 годзе Марк Шагал стварыў карціну «Закаханыя». У 2012 годзе Белгазпромбанк, якім на той час кіраваў Віктар Бабарыка, купіў карціну «Закаханыя» за 650 тысяч долараў. Цікава, што яна стала першай карцінай Шагала ў Беларусі, да гэтага ў краіне былі толькі некалькі літаграфій. Менавіта гэта карціна Шагала ўключана ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей.
Аляксандр Мазалёў — «На канікулах»
Аляксандр Мазалёў нарадзіўся ў 1910 годзе на Магілёўшчыне, у вёсцы Рудня. Вучыўся ў Віцебскім мастацкім тэхнікуме, але не змог атрымаць адукацыю з-за фінансавых цяжкасцей. У 1930-я гады жыў і вучыўся ў Ленінградзе. Напрыканцы 1930-х яго накіравалі на працу ў Луганск, там ён выкладаў у Варашылаўградскім мастацкім вучылішчы, але перад пачаткам вайны пераехаў у Віцебск. Мазалёў удзельнічаў у вайне, быў падпольшчыкам. Тры гады правёў у канцлагеры, пасля вызвалення ваяваў у шэрагах Чырвонай арміі. Пасля вайны жыў у Мінску.
У 1960-я гады Аляксандр Мазалёў становіцца адным з прыкметных і яркіх жывапісцаў Беларусі, хоць пры жыцці талент мастака не ацанілі савецкія ўлады.
У 1966 годзе Мазалёў стварыў карціну «На канікулах». Цяпер яна захоўваецца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі.
ЧЫТАЙЦЕ ЯШЧЭ:
Як беларускія мастакі бачылі і паказвалі восень?
Вясна вачыма беларускіх пісьменнікаў. Якая яна?
А хто, акрамя Шагала? Топ-5 беларускіх мастакоў з Віцебшчыны
Ізраіль Басаў — «Зноў лета»
Ізраіль Басаў нарадзіўся ў 1918 годзе ў Мсціслаўі. Перад вайной спрабаваў паступіць у Віцебскае мастацкае вучылішча, але не змог здаць уступны іспыт. Дарэчы, у Ізраіля быў старэйшы брат Беньямін, які таксама быў мастаком. Пасля вызвалення Беларусі Ізраіль вярнуўся ў Мсціслаў. Затым адвучыўся ў Мінскім мастацкім вучылішчы — адтуль яго ледзь не адлічылі, але ўступіліся студэнты.
Да 1970-х не змог праводзіць персанальныя выставы, толькі пасля 1975-га яго творы эпізадычна ўдзельнічалі ў выстаўках. На 50-годдзе мастака, у 1968-м, Саюз мастакоў прапанаваў Басаву правесці персанальную выставу, але без гледачоў і прэсы — Ізраіль такую прапанову адхіліў.
У апошнія дзесяцігоддзі жыцця для Басава асноўным матывам становіцца горад. У 1970-1980 гады Басаў увогуле адмаўляецца ад акадэмізму. У тыя ж гады была напісаная карціна «Зноў лета». Большасць твораў знаходзіцца ва ўласнасці сям’і Ізраіля Басава. Памёр у 1994 годзе ў Мінску.
Міхась Сеўрук — «Жніво»
Міхась Сеўрук нарадзіўся ў 1905 годзе. Па адных дадзеных, месцам яго нараджэння з’яўляецца Варшава, па іншых — Нясвіж. У 1926 годзе стаў вучнем знакамітых мастакаў Фердынанда Рушчыца і Людаміра Сляндзінскага ў Вільні. Разам з Язэпам Драздовічам, Язэпам Горыдам і Пётрам Сергіевічам стварылі Віленскае таварыства мастакоў. Пасля пачатку Другой сусветнай вайны Сеўрук вяртаецца з Вільні ў Нясвіж.
У ранні перыяд творчасці ішоў шляхам сезанізму і ар дэко. У пазнейшых працах, ужо пасля пераезду ў Савецкі Саюз, прасочваецца выразная народнасць вобразаў у творах. Сеўрук адмовіўся працаваць у стылі соцрэалізму, працягнуў жыць сваім мастацкім жыццём. За што яго не вельмі любілі савецкія ўлады. Мастак памёр у 1979 годзе ў Нясвіжы. Яго першая выстава ў Савецкім Саюзе адбылася праз год пасля смерці мастака.
Самы вядомы твор Сеўрука — «Жніво». Карціна створаная ў 1937 годзе. Сеўрук упершыню паказаў гэты твор на выставе ў Варшаве. Гэта была яго першая вялікая праца пасля заканчэння ўніверсітэта і некалькіх гадоў практыкі.