PALATNO пагартала газеты.
Змест
Як «саветы» захапілі часткі Украіны і Беларусі
Уварванне ў Польшчу пачалося 17 верасня 1939 года. Савецкія войскі занялі Заходнюю Беларусь і Украіну, але афіцыйна не ўступалі ў вайну. Нагадаем, што 1 верасня нямецкія войскі пачалі напад на Польшчу — у гісторыі гэта лічыцца пачаткам Другой сусветнай вайны.
Амаль за месяц да нападу на Польшчу савецкі бок дамовіўся з нямецкім пра падзел сфер уплыву ў Еўропе. Пакт Рыбентропа-Молатава і яго сакрэтны пратакол зафіксаваў, што ўсходнія часткі Польшчы будуць знаходзіцца ў складзе Савецкага Саюза.
Вайсковая аперацыя СССР у Польшчы працягвалася ад 17 да 28 верасня. Кропкава савецкім войскам супраціўляліся яшчэ ў пачатку кастрычніка.
У савецкіх беларускіх газетах першапачаткова пра вайну Германіі з Польшчай пісалі няшмат. У асноўным, газеты размяшчалі кароткія навінавыя зводкі. Толькі праз некалькі дзён навіна пра вялікую вайну пачала выходзіць на першых старонках. Яскравая сітуацыя — са «Звяздой», калі два дні запар на перадавіцы друкаваліся прамовы Кліма Варашылава, дзякуючы якому была прайграна вайна з Фінляндыяй і які адзначаўся нават сучаснікі слабым вайсковым дзеячам.
У першыя дні верасня 1939-га пачала мабілізацыя, чаму шмат увагі надавалі газеты. Разам з прапагандысцкімі матэрыяламі пра вялікую колькасць моладзі, якая ўмоўна са школьнай лаўкі ішла ў прызыўныя пункты, знаходзіліся жахлівыя сходкі пра вайну.
ЧЫТАЙЦЕ ЯШЧЭ:
У жніўні 1941-га Гітлер і Мусаліні прыехалі ў Брэст. Што яны там рабілі?
Бліцкрыг, масавыя забойствы, СССР разам з Рэйхам. Якімі былі першыя тыдні Другой сусветнай вайны?
«У голад людзі намруцца, а ў вайну налгуцца». Расказваем пра беларускія прыказкі пра вайну
«Ніякія межы не пасякуць на часці нашу родную зямельку-Беларусь»
На наступны дзень пасля пачатку ваеннай аперацыі СССР у Польшчы выйшаў чарговы нумар «Звязды». У ім насельніцтву тлумачылася, што савецкія войскі зайшлі ў Заходнюю Беларусь і Украіну, каб «узяць пад абарону жыццё і маёмасць насельніцтва». На першай паласе размяшчаўся партрэт Іосіфа Сталіна і Вячаслава Молатава.
У зводках пра захопы гарадоў у першыя дні аперацыі адзначалася, што «насельніцтва сустракае паўсямесна часці Чырвонай Арміі з лікаваннем». Пацвярджэння гэтаму спачатку ніякага не было, а пасля ў «Звяздзе» пачалі друкаваць фотаздымкі беларусаў з Заходняй Беларусі, якія нібыта ўсё жыццё чакалі прыходу савецкіх салдат.
Разам з гэтым газеты кожны нумар расказвалі пра «здзекі» палякаў над беларусамі. Нібыта беларусам забаранялі мець радыёпрыёмнік (гэта няпраўда, амаль кожны жыхар Польшчы ў міжваенны час мог сабе гэта дазволіць), гаварыць пра вайну і СССР, а яшчэ за палітычныя размовы пагражала да 15 гадоў турмы. Дарэчы, пра тое, што адбывалася ў «Вялікі тэрор» савецкія газеты чамусьці маўчалі.
У артыкуле пад назвай «Польскія паны векавечныя ворагі беларускага народа» кажацца пра тое, што хоць палякі атрымалі незалежнасць у 1918 годзе, урад краіны стаў капіталістычным. А пасля атрымання незалежнасці пачалі вайну супраць СССР і сталі спальваць беларусаў у вёсках. На містыфікацыяй і адкрытай прапагандзе грунтавалася тое, чаму савецкія войскі могуць перасекчы польскую мяжу. Так абгрунтоўвалі гэта газетчыкі, якія падкрэслівалі, што беларусаў у Польшчы быццам бы знішчалі, а «саветы» наадварот вызваляюць.
Як паказвалі ў ілюстрацыях уварванне ў Заходнюю Беларусь
На другі тыдзень савецкай аперацыі ў Польшчы ў газетах пачалі друкаваць прапагандысцкія ілюстрацыі і фотаздымкі, дзе салдат Чырвонай Арміі віталі жыхары Заходняй Беларусі.
28 верасня 1939 года афіцыйна савецкая аперацыя ў Заходняй Беларусі і Украіне была скончаная. СССР падпісалі новую дамову з нацысцкай Германіяй.
Менш чым праз два гады Германія нападзе на СССР.